SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU - strona dla studentów

rszarf.ips.uw.edu.pl/csr/

PROGRAM | CO NOWEGO?
 

Prowadzący: dr hab. Ryszard Szarfenberg - www, e-mail

Dyżury: czwartki 13:00-14:30, Instytut Polityki Społecznej, ul. Nowy Świat 67, pok. 110.

Tematyka zajęć

1. Panorama etyki i społecznej odpowiedzialności biznesu - kto i za co jest / powinien być odpowiedzialny w gospodarce rynkowej?
2. Wdrażanie etyki i społecznej odpowiedzialności do praktyki organizacji różnych typów - jak być społecznie odpowiedzialną organizacją w dzisiejszych czasach?
3. Przyszłość jest niepewna - jakie są możliwe scenariusze rozwoju etycznej i społecznie odpowiedzialnej działalności w Polsce?

Literatura

• Paulina Roszkowska "Rewolucja w raportowaniu biznesowym. Interesariusze, konkurencyjność, społeczna odpowiedzialność", Difin, 2011.
• Iwona Kuraszko "Nowa komunikacja społeczna wyzwaniem odpowiedzialnego biznesu", Difin, Warszawa 2010.
• Mirosława Rybak "Etyka menedżera - społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa", Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
• Adriana Paliwoda-Matiolańska "Odpowiedzialność społeczna w procesie zarządzania przedsiębiorstwem", Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2009.
• Anna Lewicka-Strzałecka "Odpowiedzialność moralna w życiu gospodarczym", Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2006.
• Tomasz Gasiński, Grzegorz Piskalski, "Zrównoważony biznes. Podręcznik dla małych i średnich przedsiębiorstw", Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2009.
• Bolesław Rok i in. "Społeczna odpowiedzialność biznesu w Polsce. Wstępna analiza", Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, Warszawa 2007.
• Phillip Kotler i in., "Marketing 3.0. Dobry produkt? Zadowolony klient? Spełniony Człowiek!", MT Biznes, Warszawa 2010. Książka w oryginale miała podtytuł:  "od produktów, przez klientów, do ludzkiego ducha" (From Products to Customers to the Human Spirit).

Artykuły, raporty, przewodniki

• Bolesław Rok, "Odpowiedzialny biznes w nieodpowiedzialnym świecie" (2004), m.in. kalendarium CSR w UE do połowy 2004 r.
• Izabela Kwiatkowska, "Społecznie odpowiedzialne inwestowanie" (2010), "Chodzi o to, aby inwestorzy obrali szerszą perspektywę podczas selekcji spółek, uwzględniając jakościowe czynniki, takie jak ochrona środowiska, relacje spółki z interesariuszami oraz ład korporacyjny (ang. Environment, Social, Governance – ESG) podczas analiz".
• Iwona Kuraszko i in. "CSR w firmie – zysk dzięki odpowiedzialności" (2007), "Zainteresowanie społeczną odpowiedzialnością biznesu w Polsce rośnie jednak bardzo szybko. To już przestała być kolejna ciekawostka z bardziej rozwiniętego świata".
• Łukasz Makuch, Instytucje rynku CSR w Polsce 2010, Przewodnik po kluczowych organizacjach, mediach oraz inicjatywach promujących i edukujących w zakresie Społecznej Odpowiedzialności Biznesu w Polsce, "W niniejszym opracowaniu pragnę przedstawić w skrócie kluczowe instytucje rynku CSR w Polsce. Na potrzeby publikacji przyjmuję bardzo szeroką definicję instytucji rozumianych jako wszelkie podmioty i organizacje zajmujące się promocją i edukacją w zakresie CSR".
• Rozmowy o dobrym biznesie. Spotkania z polskimi przedsiębiorcami, (2006) "Czy w Polsce można być dumnym, że się jest przedsiębiorcą? Jak osiągnąć sukces w biznesie zaczynając od przysłowiowego „zera”? Jak stworzyć i rozwijać odpowiedzialną i dochodową firmę? Co na ten temat mówią ci, którym się udało?"
• Katarzyna Boczkowska, Szkolenie z zasad auditowania oraz wymagań normy PN-N-18001, "W poszukiwaniu nowych, efektywniejszych metod zarządzania bezpieczeństwem należy porzucić tradycyjne podejście. W nowoczesnym – systemowym podejściu do zarządzania bhp następują zatem zasadnicze zmiany w stosunku do tradycyjnego rozumienia tego problemu"

Wyniki badań na temat CSR w Polsce

• N. Ćwik, "Odpowiedzialny łańcuch dostaw", Forum Odpowiedzialnego Biznesu, 2010.
• Marta Kudrewicz i inni "Prezentacja wyników badania świadomości CSR: badanie ogólnopolskie", Koalicja na Rzecz Odpowiedzialnego Biznesu, 1 grudnia 2010.
• Hanna Uhl "Wyniki badań wśród interesariuszy. Badania jakościowe", Koalicja na Rzecz Odpowiedzialnego Biznesu, 1 grudnia 2010.
• Marta Kudrewicz i inni "Prezentacja wyników badania świadomości CSR: badanie wśród pracowników (na przykładzie branży teleinformatycznej)", Koalicja na Rzecz Odpowiedzialnego Biznesu, 1 grudnia 2010.
• Wiarygodność działań odpowiedzialnego biznesu największych firm w Polsce. Wyniki rankingu CSR 24/7, Braun & Partners Polska i PKPP Lewiatan, 8 kwietnia 2009.
• Co PRowcy myślą o CSR? Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Polskie Stowarzyszenie Public Relations, listopad 2006.
• Menedżerowie/Menedżerki 500 Lider/Liderka CSR, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, grudzień 2010.
• Menedżerowie 500 i odpowiedzialny biznes. Wiedza - postawy - praktyka, Forum Odpowiedzialnego Biznesu, Bank Światowy, Akademia Rozwoju Filantropii, październik 2003.
• Adam Karbowski i inni, Raport z badania „CSR oczami studentów”, Studenckie Koło Naukowe Zrównoważonego Rozwoju „oikos” przy Katedrze Geografii Ekonomicznej SGH, 2006.

Dokumenty organizacji międzynarodowych

• Realizacja partnerstwa na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: uczynienie Europy liderem w zakresie odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw, Komunikat Komisji Europejskiej z 2006 r.

Wywiady, seminaria

• Rozmowy o odpowiedzialnym biznesie pt. "Made In China. Made By...? Czyli rozmowa o odpowiedzialnej produkcji", 31 stycznia 2011 r.
• "Stoję po drugiej stronie barykady" - wywiad z Szymonem Surmaczem na stronach FOB

Zalecane strony

• Global Reporting Initiative - "Raportowanie kwestii zrównoważonego rozwoju polega na mierzeniu, ujawnianiu oraz ponoszeniu odpowiedzialności względem wewnętrznych i zewnętrznych interesariuszy za wyniki i wydajność w zakresie adresowania tych kwestii".
• Global Compact Network Polska - "Global Compact to inicjatywa Sekretarza Generalnego ONZ, Kofi Annana, stanowiąca wezwanie skierowane do biznesu, aby w swojej działalności kierował się 10 podstawowymi zasadami z zakresu praw człowieka, praw pracowniczych, ochrony środowiska i przeciwdziałania korupcji".
• CSRinfo - platforma komunikacyjno-edukacyjnej poświęcona społecznej odpowiedzialności biznesu (corporate social responsibility) i zrównoważonemu rozwojowi.
• Projekt Koalicja na rzecz odpowiedzialnego biznesu - "Głównym celem projektu Koalicja na rzecz odpowiedzialnego biznesu jest wsparcie wdrażania przez przedsiębiorców strategii społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Cel ten realizowany jest przez upowszechnianie modeli i standardów CSR, przekazanie wiedzy i narzędzi niezbędnych do zainicjowania tego procesu, upowszechnienie Kodeksu Odpowiedzialnego Biznesu (kanonu dobrych praktyk). Ponadto, projekt zwiększy wiedzę i świadomość pracowników firm na temat CSR".
• Centrum Etyki Biznesu - powstało w 1999 r. "Ośrodek badań i studiów na rzecz rozwoju etyki biznesu w Polsce. Miejsce spotkania liderów biznesu i świata akademickiego, którym zależy na promowaniu etyki życia gospodarczego jako warunku uprawiania tyleż skutecznego, co społecznie odpowiedzialnego biznesu".  
• Forum Odpowiedzialnego Biznesu - organizacja powstała w 2000 r. "Forum Odpowiedzialnego Biznesu jest najstarszą i największą organizacją pozarządową w Polsce, która zajmuje się koncepcją społecznej odpowiedzialności biznesu w kompleksowy sposób".
• Konkursu Raporty Społeczne 2010 - w bibliotece raportów dostępne są dokumenty nadesłane przez firmy na cztery edycje konkursu 2007-2010.
• Odpowiedzialne Inwestowanie - "Portal jest pierwszym w Polsce serwisem na temat odpowiedzialnego inwestowania i ma na celu szeroką edukację i promocję koncepcji odpowiedzialnego inwestowania przede wszystkim wśród zarządzających funduszami (inwestycyjnymi i emerytalnymi) oraz aktywami".
• Konkurs Lodołamacze organizowany przez Polską Organizacje Pracodawców Osób Niepełnosprawnych - "Ideą konkursu Lodołamacze jest nagradzanie firm, przedsiębiorców i osób prywatnych wybitnie angażujących się w rozwiązywanie problemów osób niepełnosprawnych, tworzących nowe i coraz lepszej jakości miejsca pracy oraz dostrzegających sens i konieczność ich aktywizacji zawodowej". Konkurs miał pierwszą edycję w 2006 r. od tego czasu organizowany jest co roku.

In English

Standards

• Draft International Standard of ISO/DIS 26000: Guidance on social responsibility (2009)
• Discovering ISO 26000
• Social Accountablity 8000 - SA8000
• AccountAbility1000 - The AA1000 Standards
• OHSAS18001

Guides

• Corporate Social Responsibility: An Implementation Guide for Business (2007)

Research

• Are Employees Better Off in Socially Responsible Firms? - "Okazuje się, że wyższy poziom postrzeganego zaangażowania firm w CSR związany jest z wyższym zadowoleniem pracowników z pracy, ale zaangażowanie w CSR firm zmniejsza się wraz ze zwiększaniem się ich wielkości"

Papers etc.

• Wayne Visser, Age of Responsibility: CSR 2.0 and the New DNA, The Journal of Business Systems, Governance and Ethics, vol. 5, nr 2, 2010. - "... system biznesu, rządzenia i etyki zawiódł.... Potrzebujemy innego rodzaju CSR, jeżeli mamy odwrócić dzisiejsze trendy w zakresie najbardziej palących problemów społecznych, środowiskowych i etycznych"

Other web pages

• CSR International - portal promujący ideę CSR 2.0, oparty jest on na filozofii web 2.0, ale nie należy tej idei mylić z wykorzystaniem w CSR 1.0 narzędzi web 2.0 czyli FB itp.

Przypadki do przemyślenia w kontekście CSR

Orzeczenie l’Agence française de sécurité sanitaire des aliments z 2004 r. w sprawie Lactobacillus casei DN-114 001 i komentarz na stronie pro-test.  Orzeczenie The Advertising Standards Authority w UK zakazujące reklamy mówiącej, że Actimel chroni dzieci przed chorobami. Sprawa firmy Dannon w USA - orzeczenie i inne dokumenty Federal Trade Commission oraz reakcja polskiego Danone. Orzeczenie European Food Safety Agency dotyczące napoju mlecznego Actimel zawierającego Lactobacillus casei (Lc) DN-114 001. Reklamy Actimela w Polsce mówiące o "odporności": "...pomaga wzmacniać naturalną odporność", "... zacznij wzmacniać swoją odporność", "...pomaga wzmacniać naturalną odporność", "...zacznij wzmacniać swoją odporność", "...może zwiększać aktywność specyficznych komórek odpornościowych nawet o 25%" (główną rola: Andrzej Zieliński, serialowy doktor Pawica ze szpitala w Leśnej Górze, serial "Na dobre i na złe"), trzy reklamy dla dzieci ze słowem  "odporność". Raport CSR Danone 2006-2009: "Korzystne działanie naszych produktów funkcjonalnych (.... Actimel) jest potwierdzone licznymi badaniami naukowymi, a ich wyniki są publikowane w renomowanych czasopismach medycznych i żywieniowych. Bogata dokumentacja naukowa dotycząca naszych produktów funkcjonalnych jest elementem wyróżniającym nas na rynku spośród innych producentów żywności. Nasi konsumenci mogą być pewni, że otrzymują dokładne i zawsze zgodne z prawdą informacje dotyczące właściwości produktu, jego składu, ilości, trwałości, źródła pochodzenia czy metod produkcji, a także tego, że funkcjonalne produkty Danone’a posiadają przypisywane im właściwości zdrowotne".

Zasady zaliczenia

• Aktywność na zajęciach
• Praca na temat związany z teorią i/lub praktyką CSR, zalecane tematy: 1) strategia CSR i pięcioletni plan jej realizacji dla wybranej firmy, bądź innej organizacji, działającej w konkretnej lokalizacji, która jeszcze takiej strategii nie posiada; 2) analiza i rekomendacje dla wybranej firmy, bądź innej organizacji, która już przyjęła strategię CSR i stara się ją realizować (na podstawie jej raportu o CSR); 3) Jak upowszechniać CSR wśród podmiotów gospodarczych i nie tylko - zalecenia dla polityki publicznej w Polsce na podstawie analizy silnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń CSR.

Wymogi formalne wobec prac semestralnych (muszą być spełnione bez wyjątku)

1. Praca nie powinna być wyłącznie streszczaniem cudzych poglądów i referowaniem innych tekstów, autor powinien też zajmować własne stanowiska i wyrażać własne oceny.
2. Praca powinna mieć stronę tytułową z tytułem, danymi autora (włącznie z adresem e-mail) oraz datą. Pozostałe konieczne elementy na początku to spis treści, czyli praca powinna być podzielona na mniejsze części.
3. Struktura pracy: po wstępie lub wprowadzeniu, w którym można opisywać motywy wyboru tematu, cele pracy i pytania lub problemy, na jakie autor chce w niej odpowiedzieć, uzasadnienie struktury pracy, następują kolejne zatytułowane i ponumerowane części w przemyślanej kolejności, a całość kończy się podsumowaniem z wnioskami.
4. Każde bezpośrednie lub pośrednie odwołanie się do innych tekstów należy opatrywać dokładnymi przypisami dolnymi z podaniem numeru strony, do której się odwołujemy. Fragmenty cudzych tekstów w pracy należy umieścić w cudzysłowach i ewentualnie dać kursywą, żeby się odróżniały od reszty tekstu.
5. W przypadku przytaczania cytatów, które zostały przytoczone przez kogoś innego podajemy ich autora oraz źródło, z którego zostały one przepisane lub skopiowane, a nie wyłącznie pierwotne źródło, na które powołał się pierwszy cytujący.
6. Objętość pracy powinna mieć 10-15 stron. Czcionka Times New Roman 12 pkt., odstęp między wierszami 1,5, marginesy 2,5 cm.